بدنبال گردهمایی کم سابقه معترضان پروژه برق ترکمنستان موسوم به توتاپ، محمد اشرف غنی، رییس جمهوری کشور به رهبران معترضان پیشنهاد کرده است که برای پیدا کردن راه حل وارد مذاکره شوند.
آقای غنی در نوار ویدیویی که ارگ ریاست جمهوری انرا ناوقت امروز منتشر کرد، گفت: "تقاضای من این است که دروازه های گفتگو را باز نگهداریم و به جای احساسات به استدلال مسلکی متوسل شویم."
غنی می گوید که او دیروز (یکشنبه) به رهبران معترضان نامه رسمی فرستاده تا در خصوص انتقال این پروژه با آنها مذاکره کند و راه حل را مشترکا جستجو کنند.
امروز هزاران نفر از معترضان همراه با رهبران سیاسی، نمایندگان مردم و فعالان مدنی در مصلای شهید مزاری در غرب کابل گردهم امدند و روی انتقال خطوط برق ترکمنستان از راه بامیان تاکید کردند.
آنها هشدار دادند که اگر حکومت این خواست شان را نادیده بگیرند و از منطق زور کار بگیرد، آنها (معترضان) مجبور به عمل بالمثل خواهند شد.
این نخستین باریست که رهبران سیاسی قوم هزاره که عمدتا باهم اختلاف دیدگاه و نظر دارند، روی پروژه برق توتاپ در کنار هم قرار گرفته اند.
ایجاد کمیسیون
محمد اشرف غنی می گوید که او کمیسیون ملی را تشکیل داده است تا در باره پروژه توتاپ با معترضان گفتگو کند.
به گفته او، اعضای این کمیسیون وظیفه دارند تا تمام اوراق مربوط به پروژه توتاپ را در هماهنگی با معترضان بررسی و نتایج گفتگوهای شان را به او ارایه کنند.
در نوار ویدیویی که ارگ ریاست جمهوری از آقای غنی منتشر کرد، غنی گفته است که طرح این پروژه در حکومت گذشته نهایی شده بود و به گفته او این طرح باید قبل از این عملی می شد.
غنی می گوید که قرار بود مطابق فیصله حکومت گذشته، پروژه برق توتاپ در سال ۲۰۱۶ به مرحله بهره برداری می رسید.
رهبران سیاسی به ویژه محمد کریم خلیلی که در آنزمان معاون رییس جمهوری بود این موضوع را بارها رد کرده و گفته است که حکومت از طریق شرکت برشنا، طرح اولیه را تغییر داده و با فشارهای سیاسی بالای شرکت که مسوولیت دیزاین این پروژه را داشت، مسیر بامیان را به سالنگ تغییر داده است.
هر چند صحبت های رییس جمهوری امروز نشان می داد که او خواستار گفتگو در باره پروژه توتاپ است اما بارها تاکید کرد که حکومت قادر نیست به دلیل وابستگی به منابع خارجی مسیر این پروژه را از سالنگ تغییر دهد و همزمان تاکید کرد فرصتی چندانی برای اجرایی شدن آن باقی نمانده است.
غنی می گوید که او در چند روز گذشته، گفتمان معترضان را دنبال کرده است و به افراد حکومتی نیز وظیفه داده است تا با نمایندگان معترضان وارد گفتگو شوند.
او اعتراض مردم را نشانه ای از مشارکت مردم به اهمیت پروژه های توسعه ای خواند و گفت: "مردم ما به درک بالای از نیازهای اساسی جامعه رسیده و خواهان انکشاف متوازن مخصوصا در مناطق محروم مانند بامیان، کنر، نورستان، پکتیکا، ارزگان، غور، زابل، دایکندی، بادغیس، نیمروز و سایر نقاط کشور هستند."
غنی رسیدگی به خواسته های مردم را از اولویت های اساسی شخص رییس جمهوری خواند.
دشمن در کمین
محمد اشرف غنی می گوید که حکومت مصمم است که برق را به مناطق مرکزی که سال ها در محرومیت به سر برده، برساند.
او افزود اگر پروژه های توسعه ای تحت تاثیر "تاثیر امواج سیاسی" قرار نگیرد، حکومت این فرصت را بدست خواهد آورد تا به تصویر کامل تری از نیازهای کلان کشور دست پیدا کند.
هر چند او اعتراض های مدنی و گذار از شیوه های خشونت محور به فعالیت های سیاسی و مدنی را برای شکل گیری ساختار سیاسی در افغانستان مهم خواند ولی هشدار داد که دشمن در کمین است.
کنفرانس های بین المللی
محمد اشرف غنی در این نوار ویدیویی از معترضان پروژه توتاپ خواست که با توجه به نزدیک شدن به دو کنفرانس مهم بین المللی، با حکومت وارد گفتگو شوند.
او گفت: "دو کنفرانس مهم در باره افغانستان در وارسا و بروکسل برگزار می گردد به جامعه جهانی نشان بدهیم که ما قادر به تصمیم گیری روی پروژه های ملی هستیم."
واکنش به سخنان غنی
برخی از معترضان اما این سخنان محمد اشرف غنی را ناعادلانه و ظالمانه خوانده اند.
عارف رحمانی، عضو مجلس در صفحه فیسبوک خود نوشته است: "متاسفانه رییس جمهور غنی پیام گردهمایی امروز شهروندان عدالت خواه را نگرفت. ایشان دوباره و به گونه ناعادلانه بر فیصله ظالمانه کابینه در باره انتقال لین ۵۰۰ کیلو ولت از مسیر سالنگ تکیه و تاکید کرد."
آقای رحمانی گفته است که این موضع گیری رییس جمهور به معنای پایان تمام امیدها به این حاکمیت نامشروع و توافقی بود.
او از مردم خواسته است که برای یک تظاهرات سرتاسری میلیونی در تمام نقاط کشور و سراسر جهان آماده شوند.
این عضو مجلس به حکومت پیشنهاد کرده است که هنوز دیر نشده و فرصت تجدید نظر در تصمیم حاکمیت وجود دارد و حکومت باید به مردم و اقوام و شهروندان حرمت بگذارد.